Από τις ελληνίδες με τη λαμπρότερη διεθνή καριέρα, η Κωσταντία Γουρζή,  συνθέτρια και διευθύντρια ορχήστρας, είναι το κεντρικό πρόσωπο μιας ιστορικής μουσικής και κοινωνικης εκδήλωσης: το μουσικό της  έργο Τransformation θα παρουσιαστεί στις 6 Οκτωβρίου υπό την παρουσία του Πάπα Φραγκίσκου και άλλων πολιτικών και θρησκευτικών ηγετώνστην ιστορική εκκλησία του Αγίου Ιγνατίου στη Ρώμη στο πλαίσιο των κινητοποιήσεων της καθολικής εκκλησίας για την προστασία των παιδιών ενάντια στην κακοποίσηση. Η Κωσταντία Γουρζή μίλησε στο activist γι αυτή την ξεχωριστή στιγμή στην καριέρα της.

 

Μιλήστε μας για το προτζεκτ αυτό. Ποιος πήρε την πρωτοβουλία, και πώς το αναλάβατε; Η καθολική αρχιεπισκοπή της Βαυαρίας σε συνεργασία με το Βατικανό μού ανάθεσε να συνθέσω ένα έργο με θέμα τη παιδική κακοποίηση, το οποίο συμπεριλαμβάνεται στα πλαίσια των εκδηλώσεων Κέντρου Προστασίας Παιδιών του Γρηγοριανού Πανεπιστημίου στη Ρώμη.  Είναι για πρώτη φορά που η καθολική εκκλησία δίνει ανάθεση έργου σε καλλιτέχνη με αυτό το θέμα, θέλοντας να δώσει μια φωνή στα μέχρι τώρα θύματα από κακοποιήσεις, και η πρώτη φορά που μια εκδήλωση με αυτό το θέμα παίρνει μεγάλες διαστάσεις. Στην εκδήλωση θα παραστεί ο Πάπας Φραγκίσκος και άλλοι υψηλοί προσκεκλημένοι

Πώς μελοποιεί κανείς τέτοιες αφηγήσεις; πόσο διαφορετική διαδικασία είναι από τη μελοποίηση έμμετρου λόγου; Μελοποίησα κείμενα κακοποιημένων παιδιών που τα βρήκα στο διαδίκτυο και όλα τα άλλα κείμενα είναι δικά μου γραμμένα στα γερμανικά, ιταλικά και αγγλικά. Η μελοποίηση των κειμένων των κακοποιημένων παιδιών είναι η πιο οδυνηρή διαδικασία που έχω ζήσει, γράφοντας μουσική. Δεν ήταν δυνατόν να αποστασιοποιηθώ για να συνθέσω. Έπρεπε να μπω στην ενέργεια του συγκεκριμένου πόνου αυτού για να μπορέσει η σύνθεση να αποδώσει όχι σαν αφήγηση αλλά σαν ενα είδος εμπειρίας και για να μπορέσει αργότερα να δοθεί με τα δικά μου κείμενα μια φωνή σωτηρίας. Το θέμα της κακοποίησης δεν υπάρχει μόνο στους εκκλησιαστικούς κύκλους αλλά και στους οικογενειακούς, στους πολέμους και ακόμη πιο πλατιά στους ψυχολογικούς βιασμούς που κάνουμε ο ένας στον άλλον καθημερινά αλλά πρώτα και κύρια στους εαυτούς μας με την «καθώς πρέπει» πίεση άσκησης των ρόλων και κανόνων.

Δραστηριοποιείστε σε ένα χώρο ανδροκρατούμενο, και σε μια χώρα που δεν είναι η δική σας. Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίσατε; Δεν είναι αυτό το θέμα της παρούσης και δεν θέλω να γυρίζω στο παρελθόν και να το ανακατεύω, όταν πλέον έχω εξαντλήσει το μεδούλι του. Το οποιοδήποτε παρελθόν ανήκει στα βήματα της μάθησης. Έχει να κάνει μεδ το πώς αυτά τα βήματα τα αξιοποιώ και γι’ αυτό μου φαίνεται πιά αστείο και ανώφελο να τα αναμασάω. Αν το έκανα αυτό δεν θα αποκτούσα εμπειρία. Η ζωή με τραβάει παρακάτω και δεν βρίσκω νόημα να την κρατάω σφιχτά κοιτάζοντας την για τον υπόλοιπο χρόνο. Τους ρόλους και τους ονομαζόμενους χώρους όπως ανδροκρατούμενους κλπ. τους έφτιαξε το φοβισμένο μυαλό μας ανά τους αιώνες για να ζει στην ψευδαίσθηση της παθητικής στάσης. Αφού αυτό το εμπέδωσα με το ανάλογο τίμημα, έφυγα από κει τρέχοντας. Κατάλαβα ότι αυτά που με περιμένουν, είναι πλουσιότερα από αυτά που με άφησαν και που με λύπησαν γιατί αυτά που με άφησαν όσο και αν με πόνεσαν, τα είχα τελικά δυνατά αγαπήσει.

Τι μπήκε πρώτο στη ζωή σας, η σύνθεση ή η διεύθυνση ορχήστρας; και πώς συνέβη; Η σύνθεση μπήκε πολύ γρήγορα, όταν ξεκίνησα μαθήματα πιάνου πιστεύοντας ότι ο κάθε μουσικός είναι φυσικό να συνθέτει. Έτσι έγραψα ένα τραγούδι για τη μητέρα μου το οποίο δεν της το έδωσα ποτέ. Η διεύθυνση ήρθε αργότερα όταν βρέθηκα σε μια συναυλία στο Ηρώδειο, ούσα ακόμη στο γυμνάσιο,  όπου διηύθυνε ο Οζάουα την Ταφή του Δημήτρη Μητρόπουλου. Μαγεύτηκα από την πλαστική κίνηση του ήχου και της μουσικής ενέργειας που ανάβλυζε από κοινού και όχι μόνο από τον καθένα μουσικό.

Είστε σε συνεχή δραστηριότητα. Τι ακολουθεί στην ατζέντα σας μετά τις 6 Οκτωβρίου; Ακολουθεί Σιωπή τουλάχιστον για ένα δεκαήμερο! Μετά εκτός από τις δραστηριότητές μου με το ensemble oktopus του Πανεπιστημίου με το οποίο έχουμε αρκετές συναυλιακές δραστηριότητες όλη την επόμενη χρονιά, έχω μια συνεργασία ως μαέστρος με το Klangforum Wien, μια σειρά παραγγελιών μεταξύ άλλων για το BBC, για την ορχήστρα της όπερας της Νυρεμβέργης. Μια συναυλία που με χαροποιεί ιδιαίτερα είναι στο Ηράκλειο Κρήτης με το γνωστό γερμανικό κουαρτέτο εγχόρδων Minguet Quartett με τους οποίους ηχογράφησα ένα μέρος του νέου δίσκου μου στην ECM και οι οποίοι θα παίξουν το 3ο. Κουαρτέτο μου για έγχορδα ανάμεσα σε συνθέσεις του Μότσαρτ. Η ημερομηνία θα καθοριστεί σύντομα.